Catalonië en haar onbegrensde irrationele genegenheid voor eigen streek.
Cees Nooteboom een Nederlandse Europeaan krijgt de Spaanse Premio Formentor de las Letras-prijs voor zijn gehele oeuvre.
Nomadisch, over Europa schrijvend, woont Cees Nooteboom in drie landen Duitsland, Menorca en Nederland. Voor zijn in het Spaans geschreven oeuvre ontvangt hij de Spaanse Premio Formentor de las Letras voor literatuur 2020 en het bedrag Euro 50.000. Cees Nooteboom, 86 jaar oud, is een overtuigd Europeanist.
Hij heeft zich op verschillende manieren uitgelaten over de Catalaanse nationalistische gevoelens en het streven naar een eigen land: gevoelens die niet gerationaliseerd kunnen worden, vind hij. Het streven naar onafhankelijkheid – binnen Europa – stemt Nooteboom treurig: “Het is tragisch wat er in Catalonië gebeurt,” zegt hij in een gesprek met El Pais.
Een Nederlandse schrijver die zich uitspreekt over de politieke situatie van Catalonië dat is bijzonder, vooral de manier waarop. Toen hem gevraagd werd wat hij van Catalonië en het uitroepen van de republiek vond, – die alleen in woord bestaat, niet grondwettelijk en door geen enkel Europees land erkend is, antwoordde hij ongeveer zo: Wat betreft het uitroepen van een fantoom-republiek gebaseerd op onzin en gevoelens die niet gerationaliseerd kunnen worden, en de vlucht van de Catalaanse ex-president Charles Puigdemont vormen geen goede basis vormt voor een verenigd Europa
Puigdemont is de “rattenvanger van Hamelen” en het ontbreekt vanuit Europa aan wijsheid, om Catalonië uit de verdrinkingsdood te helpen.
Ik ben verbaasd dat een Nederlander dit zegt. Nooteboom wist ook te vertellen dat als je op 1 oktober 2017 géén JA had gestemd, je een idioot was: Puigdemont en Catalonië hadden slimmer moeten zijn.
Als Europa een lappendeken van kleine landjes wordt die zich willen afscheiden dan vernietig je daarmee het grote Europa, vind hij. Zo waarschuwt Nooteboom herhaaldelijk en reflecteert hij op een literaire manier, zoals de nomaden, Joyce en Triëst, Proust en Venetië, Diderot en Amsterdam, de Staël en Frankrijk, Sarraute en Parijs, en nog vele anderen die zich van geen grenzen aantrokken. Nooteboom, zo blijkt uit zijn verschillende interviews in El Pais: Ik houd van Spanje en het Castiliaanse, ik behoor ook tot Spanje tot Zuid-Amerika, al ben ik geboren in Nederlander, ik ben Europeaan.
Deze uitgesproken literaire gedachten van de Nederlandse schrijver Nooteboom worden door veel Catalanen gedeeld: Europa heeft de plicht de “rattenvanger van Hamelen” te stoppen met goed rationele argumenten. Fantoom republieken dragen niet bij tot het Europees gevoel van een eenheid.
Artur Mas zei het zo: Het Catalanisme is gevoel en sentiment en is ook een manier… van politiek bedrijven. (2002.)
Als Catalonië zijn recht wil halen bij het Europesche parlement kan dit wel eens op een deceptie uitlopen.
Robert Kruzdlo
Andalusia Spanje
14 september 2020
